Türk Milliyetçiliğinin Babası Ziya Gökalp
Türk Milliyetçiliğinin Babası Ziya Gökalp
“Bedenimin babası Ali Rıza Efendi, hislerimin Namık Kemal, fikirlerimin Ziya Gökalp’tır.”
Mustafa Kemal Atatürk
Türk milliyetçiliğinin fikir babası olarak bilinen Ziya Gökalp, aslen Suriye Türkmenlerindendir. Türkçülüğün fikir babası olarak da değer gören ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde milletvekilliği yapan Gökalp; yazar, şair, toplumbilimcidir. Eserleri arasında Türkçülüğün Esasları, Türk Medeniyeti Tarihi, Türkleşmek-İslamlaşmak-Muasırlaşmak, Türk Töresi, Kızıl Elma, Altın Işık ve Yeni Hayat en fazla bilinenler arasındadır.
Türkçüğün Esasları adlı eseri ile Türk kültür ve geleneğinden, Türk diline, ulusal bilinci güçlendirmeye, ulusal dayanışmayı güçlendirmeye, sanatta Türk ve dünya tarihindeki yerimize, ahlakta Türkçülüğe, hukukta, dinde, felsefede, siyasette ve ekonomide Türkçülüğe kadar her alanda fikirlerini belirterek, gelecek neslin nasıl doğru hareketler ile kendini ve milletini geliştirebileceğinden bahsetmiştir. Ziya Gökalp, yalnızca yetişkin Türk gençliği için eserler vermemiştir. Türk çocuklarına milli birlik duygusu veren, tarihinden, folklorundan öğretiler de sunan çocuk şiirleri de yazmıştır. Altın Işık, Yeni Hayat ve Kızıl Elma şiirlerinin toplandığı eserlerdir. Gerek makaleleri olsun, gerekse şiirleri veya masalları olsun daima gençlere milli ve ferdi ahlakı telkin etmek; fikri kıymet taşıyan gençlere yeteneklerine göre iş bulmak; gençleri devlet adamı, öğretmen gibi milletine ve vatanına yararlı olacak şekilde hazırlamıştır. Meclis-i Mebusan’da da bu sebeple bulunmuş ve hizmet etmiştir.
Ziya Gökalp’ın Türkçülük üzerine söyleşilerinden ve dönemin önde gelen fikir babaları arasında yer almasından haz etmeyenler de vardı. Malta’da sürgünde olduğu yıllarda kendisini ikinci cumhuriyetçi olarak nitelendiren Ali Kemal’in bir Fransız gazetesinde Gökalpi için dediği “’Ziya Kürt`tür’ yazısı ile ‘Kürt olduğu halde Türkçülüğe hizmetle kendi milletine ihanet ettiğini…’” sözlerindeki ithamları görmüştür. İstanbul`un işgalinden sonra, Malta`da sürgünde olan Ziya Gökalp, “Ali Kemal’e” başlığı ile bir şiir yayınlamıştır. İşte o cevap şiirinin günümüzde her Türkçü tarafından bilinen son dörtlüğü:
“Türklük hem mefkûrem, hem de kanımdır:
Sırtımdan alınmaz, çünkü kürk değil!
Türklük hâdimine “Türk değil!” diyen,
Soyca Türk olsa da “piçtir! Türk değil!”
Vefatının 92.yılında Türkçülüğün fikir babası olan Ziya Gökalp’ı rahmet ve minnet ile yad ediyoruz.
“Olamaz Türk’e Baş Türk’üm Demeyen!”
Ziya Gökalp