Birinci Cihan Harbi

Birinci Cihan Harbi

Almanya’nın ufak prenslikleri birleştirivermesiyle bir kudretli ihtişamlı imparatorluk haline gelmesi, komşusu Fransa’yı ve rakibi İngiltere’yi kuşkulandırmaya başlamıştı. Almanya, bu kuşkuları hesaba katarak kendisine ortak ve dayanak aradı. Avusturya ve İtalya ile bir üçlü antlaşma kurdu. Bunun üzerine Fransa, İngiltere ve Rusya da birbirleriyle anlaştılar. Bu üçlü anlaşma ile o üçlü antlaşma karşısında yer aldılar. Hava kızışmıştı: Her an bir yangın başlangıcı bekleniyordu. Kabak Sırbistan’ın başında patladı. Avusturya veliahdı, bir Sırp milliyetçisi tarafından, Sırp topraklarını gaspetmiş bir hükümdar ailesine duyulan hınçla öldürüldü. Avusturya katili istedi. Sırbistan, hamisi Rusya’ya güvenerek kafa tuttu. Avusturyalılar Belgradı topa tuttular. Rusya yardıma girişince Almanya hemen Avusturya’nın yanında yer aldı. Fransa silaha davrandı. İngiltere pazar ve sömürge sahibi Almanya’yı ezmek fırsatı gelip çattı diye savaşa atıldı. Alman ordusu bir hafta içinde Belçika’yı çiğneyip Fransa’ya geçti. Marn nehrine kadar, elini kolunu sallayarak yürürcesine, ilerledi. Marn kıyısındaki Fransız dayanışı bir direniş gibi başlayıp bir şahlanış gibi parladı. Almanlar, başka cephelerde savaş açmak ve kendilerine yeni yardımcı aramak zorunda kaldılar. O sırada Osmanlı İmparatorluğu’nun Genel Kurmay Başkanı, hürriyet kahramanı ve Edirne Fatihi olduğu iddiasıyla şöhret bulmuş bir genç ve atak askerdi. Enver Paşa, saraya damat olduktan sonra büsbütün artan nüfuzunu ihtiyatsızca kullandı ve Osmanlı devletinin Almanya saflarında harbe girmesinde payı oldu.

Savaş artık Asya’ya da intikal etmiş oldu. Hindistan’dan, İzlanda’dan gelen askerlerle harp tam bir cihan harbi halini aldı. Birinci Cihan Harbi’nin en kahramanca savaşı Türk topraklarında: Anafartalarda, Conk bayırında ve Kemal yerinde oldu. İsmi üzerinde: bu yerlerde Türk askerinin başında büyük Türk Kumandanı dahi Mustafa Kemal vardı. Boğazları havadan da denizden de geçemeyen İngiliz ve Fransızlar, Rusları tam silahlandıramadılar. Amma Almanların yeni bir ihtiyatsızlığı, hesapsız yeni cüretleri Amerikalıların harbe girmesine sebep oldu. Rusya içinden çökmüştü. Amma gemileri Almanlar tarafından bastırılan Amerika, taze kudretli bir müttefik olarak Fransız ve İngilizlerin yanında yer alıvermişti.

Amerika’dan kuvvet ve cesaret alan Almanya düşmanları, bütün cephelerde birden yeni saldırılara giriştiler. Almanya, duraklarken gerilemeye başladı. Arkasından Alman denizcileri körükörüne savaşa devam inadı aleyhine ayaklandılar. Alman İmparatoru barış istemeye mecbur oldu. Avusturya teslim oldu. Hiçbir cephede kesin bir yenilgiye uğramamış ve devlet merkezini karadan ve denizden askerlerinin eşsiz kahramanlığı sayesinde tam koruyabilmiş olan Osmanlı İmparatorluğu da bir hazin mütareke imzalamak zorunda kaldı.